Sprawiedliwe wykorzystanie pożytków z nowoczesnych technologii wymaga powiązania solidarności międzypokoleniowej nowymi metodami edukacji.
Wojna hybrydowa
Pisząc o wyzwaniu zmian ustroju naszej demokracji, tak by odpowiedział on na aspiracje wzrostu aktywności politycznej społeczeństwa sieci wiedzy oraz by zatrzymał patologie chuligaństwa politycznego w kolektywach obywatelskich, wskazałem na napięcie pomiędzy Polskimi aspiracjami do sprawiedliwego życia dzięki równości i wolności, a interesami globalnych korporacji do powiększania zysków dzięki segregowaniu i segmentowaniu ludzi.
Napięcie to ujawnia się w różnych odsłonach wojny hybrydowej, potwierdzając konflikt wartości w dwóch przeciwstawnych zasadach zarządzania rozwojem wiedzy. Rzecznicy równości i wolności opowiadają się za Solidarnym rozwojem wiedzy, wskazując na edukację jako potencjał dla powiększania dobrobytu, rzecznicy segregacji i segmentacji opowiadają się za Sterowanym rozwojem wiedzy, wskazując na eutanazję, jako sposób powiększania dobrobytu dostępnego dla osób żyjących.
Wojna toczy się na wielu płaszczyznach. Temat, cel, czas i miejsce wskazują, dysponujący gigantyczną przewagą organizacyjno-finansową, rzecznicy eutanazji. Ponieważ praktyka stosowania eutanazji, ciągle jeszcze pamiętana jest w Europie jako narzędzie gigantycznego barbarzyństwa, jej rzecznicy ukrywają swoje intencje, interesy i powiązania. Stąd moje określenie dla formy prowadzenia tych konfliktów: Wojna hybrydowa.
Schemat 1. Strony i procesy Wojny hybrydowej.
Zgodnie z odwieczną tradycją Polskiego narodu, opowiadam się oczywiście za edukacją przeciw eutanazji. Przedstawiłem to stanowisko w kontekście wyzwań zmian w systemie ochrony zdrowia w tekście Edukacja czy eutanazja. Teraz, odpowiednio do mojej praktyki zawodowej i społecznej, przedstawiam rekomendacje dla edukacji przydatne dla spodziewanego wprowadzenia Samopomocy zdrowia, jako zasady głównej cyfryzowanego systemu ochrony zdrowia.
Wiatrak solidarności
Warunkiem wykorzystania nowoczesnych technologii do samodzielnego podnoszenia dobrostanu zdrowia i dobrobytu materialnego, jest rozwój kompetencji społecznych. Tylko wtedy ekonomia, kultura i polityka pozwolą na sprawiedliwe gospodarowanie w oparciu o otwarte zasoby wiedzy.
Polityki społeczne winny w pierwszej kolejności wesprzeć rozwój tych kompetencji u osób posiadających potencjały moralnej odpowiedzialności do pracy dobroczynnej. Naturalnym spoiwem kompetencji tej pracy, jest samokształcenie w wielopokoleniowych kontaktach rodzinnych.
Przewodnikami w tej praktyce solidarnego rozwoju wiedzy powinni być nestorzy, wspomagani pomocniczo przez szkoły i inne instytucje kultury. Będzie to naturalne wykorzystanie potencjału doświadczenia dla przyszłości w warunkach istotnego wzrostu udziału osób starszych w społeczeństwie.
Sądzę, że wprowadzenie obyczajów wielopokoleniowego samokształcenia w rodzinie rozpocznie się od zagadnień profilaktyki i rehabilitacji medycznej. Tu potrzeba solidarności międzypokoleniowej jest wyrazem obowiązku, tu najdokładniej widać korzyści z samopomocy zdrowia. Dlatego od kilku lat przygotowujemy w Krakowie różne elementy organizacyjne dla wsparcia domowej edukacji pracy solidarnej, określanej łącznie metodą Pedagogiki solidarności.
Pedagogika solidarności
Przyjęcie samokształcenia w rodzinie jako paradygmatu systemu usług społecznych pozwoli na powiązanie trzech procesów zmian społecznych: humanizacji edukacji (systemu oświaty), humanizacji medycyny (systemu ochrony zdrowia) i humanizacji ekonomii (systemu gospodarczego). Wszystkie one opierają się na zasobach PRACY DOBROCZYNNEJ.
Schemat 2. Kluczowe pojęcia dla postaw i instytucji Pedagogiki solidarności.
Propozycję nowej metody uczenia pozwalającej na powiązanie zamierzeń i rezultatów zajęć edukacyjnych prowadzonych w szkołach i innych instytucjach kultury, z zamierzeniami i rezultatami zajęć edukacyjnych prowadzonych w domach, określiliśmy terminem PEDAGOGIKI SOLIDARNOŚCI.
Narzędziowym integratorem tych zajęć edukacyjnych są prowadzone przy wsparciu państwa instytucje POKOLENIOWYCH REJESTRÓW ZDARZEŃ, zakładanych indywidualnie dla każdego członka rodziny. Osobowym integratorem tych zajęć edukacyjnych SAMOKSZTAŁCENIA W RODZINIE są Nestorzy, wspierani pomocniczo przez OŚRODKI PEDAGOGIKI NESTORALNEJ.
1. PRACA DOBROCZYNNA
Znaczenie postawy gotowości do podejmowania pracy w warunkach gospodarki opartej na wiedzy, wskazuje na potrzebę traktowania godności pracy (pracodzielności), jako piątej cnoty kardynalnej cywilizacji łacińskiej. Postawa ta sprzyjać powinna odpowiedzialności w wykonywaniu zarówno pracy zarobkowej jak i pracy dobroczynnej.
Społeczny potencjał pracy dobroczynnej tworzą: powodowane poczuciem solidarności formy (1) pracy solidarnej wykonywanej dla zaspokojenia potrzeb swoich bliskich, (2) pracy organicznej wykonywane również nieodpłatnie dla dobra wspólnoty oraz (3) pracy socjalnej opłacanej przez wspólnotę dla zaspokojenia potrzeb opiekuńczych.
Najlepsze warunki do podejmowania pracy dobroczynnej mają osoby starsze, zwolnione od obowiązków rywalizacji o pozycje społeczne i o zasoby materialne.
2. SAMOKSZTAŁCENIE W RODZINIE
Powiązanie wiedzy i umiejętności, z konieczną dla pracy dobroczynnej postawą odpowiedzialności, wymaga międzypokoleniowego mobilizowania motywacji dla pokonywania trudu obowiązków pracy. Praktyczną formą tej mobilizacji jest samokształcenie w rodzinie umiejętności gospodarowania czasem i zasobami dla zaspakajania potrzeb.
Ta rodzinne praktyki solidarnego rozwoju wiedzy, powinny stać się paradygmatem wszystkich usług i polityk społecznych. Nie tylko kierunkujących zmiany w systemie oświaty na wprowadzanie nowych metod wsparcia domowego wychowania, w tym domowej edukacji pracy solidarnej, ale i oddziałującym na zadania wszystkich innych instytucji kultury.
Na szkoły, kluby sportowe, ośrodki kultury, muzea czy placówki medyczne.
3. POKOLENIOWE REJESTRY ZDARZEŃ
Skuteczność wykorzystania informacji z otwartych zasobów wiedzy dla samokształcenia w rodzinie i innych form edukacji przez całe życie, wymaga konsekwentnego uzupełniania osobistych cyfrowych zasobów pamięci o zdarzenia dotyczące naszego życia. Zdarzeń obejmujących zarówno zagadnienia dobrostanu zdrowia (tematyka samopomocy zdrowia), zagadnień wspólnych wartości (tematyka samorządności obywatelskiej) jak i zagadnienia dobrobytu materialnego (tematyka przedsiębiorczości gospodarczej) .
Użyteczność tych informacji zależeć będzie od skłonności konkretnej osoby do podejmowania odpowiedzialności samopomocy zdrowia, samorządności obywatelskiej i przedsiębiorczości, oraz solidarnego wsparcia tego wysiłku jakie powinna ona uzyskiwać od swoich bliskich. Dlatego w przypadku najmłodszych oraz najstarszych członków społeczeństwa, czyli w przypadku pokoleń o ograniczonej sprawności w obowiązkach starannego rejestrowania tych zdarzeń, należy przewidzieć że właściwym dla posiadania dostępu i obowiązków organizacyjnych wobec Rejestru zdarzeń junior (pokolenie najmłodsze) oraz wobec Rejestru zdarzeń nestor (pokolenie najstarsze) będzie pokolenie seniorów.
4. OŚRODKI PEDAGOGIKI NESTORALNEJ
Wskazanie na nestorów jako przewodników w nowych metod samokształcenia w rodzinie, wynika z nakładania się efektów kilku zjawisk.
Pierwsze to wynikające z właściwego dla gospodarki opartej na wiedzy, zwyczaju edukacji przez całe życie. Drugie to wynikające z postępów w medycynie, wydłużanie się okresu życia osób starszych. Efektem tych zjawisk jest konsekwentne wprowadzanie do polityk społecznych wspólnot samorządowych różnych form aktywizacji osób starszych takich jak: uniwersytety trzeciego wieku, centra aktywności seniorów czy gminne rady seniorów.
Propozycja wykorzystania pracy dobroczynnej i kompetencji społecznej nestorów dla wsparcia rodziców w wychowaniu, uwzględnia dodatkowo potrzebę prowadzenia cyfrowych rejestrów zdarzeń dla samodzielnego korzystania z nowoczesnych technologii w ochronie zdrowia. Praktyczne prowadzenie i wykorzystywanie tych zasobów informacji w każdym z trzech okresów życia będzie różne, ale muszą one być ze sobą powiązane merytorycznie i technologicznie.
Ta konieczność klarownego zróżnicowania trzech okresów życia człowieka, jest powodem wprowadzenia dla pokolenia najstarszego terminu „NESTOR”, w odróżnieniu od terminu „SENIOR” przynależnego w języku kultury fizycznej pokoleniu w okresie życia bezpośrednio po okresie pokolenia „JUNIOR”.
