Czy państwowe pieniądze powinny wspierać wymyślanie czy wykorzystywanie wynalazków ?
Homogenizacja Kraju
Bardzo mnie zaskoczyło w rządowej Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju, określenie solidarności międzypokoleniowej jako zobowiązania pomiędzy osobami żyjącymi obecnie, a tymi którzy będą żyli w przyszłości. Takie użycie słowa "pokolenie" - oznaczającego w polskiej kulturze podobieństwo generacji i wieku - prowadzi wg mnie do niepotrzebnego i mylącego poznawczo uogólnienia, a więc „homogenizacji” pokoleniowej społeczeństwa, a w konsekwencji do redukowania naszego człowieczeństwa do produktywności i konsumeryzmu.
Pisałem o tym na swoim blogu w trakcie konsultacji projektu Strategii, pisałem do Ministerstwa Rozwoju, do znajomych w stolicy. Niestety, bez rezultatu.
Model Narodowego Ekosystemu Innowacji
Kluczową formą finansowania badań i rozwoju w Strategii, jest podejmowanie interwencji poprzez Centra Doskonałości. Centra są zatem integratorami ekosystemów innowacji rozwojowych organizowanych dla konkretnej specjalizacji. Ogólny schemat tych działań (SOR, schemat 3. s. 66) określony jako Narodowym Ekosystem Innowacji, wprowadza kilka nowych pojęć i instytucji. Ich praktyczne powiązanie następować będzie odpowiednio do ustalonych przez rząd priorytetów w rozwoju Polski (SOR, schemat 4, s. 70).
Rysunek 1. Model Narodowego Ekosystemu Innowacji, wyprowadzony z ustaleń Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju (uchwała rządu z 14.02.2017). Źródło: opracowanie Andrzej Madej.
Słabością rządowego schematu Narodowego Ekosystemu Innowacji - można się domyślać, że dla ułatwienia inicjatorom skuteczności działań - jest jego koncentracja na źródłach i poziomach finansowania. Prawdopodobnie z tego względu na schemacie jego autorzy nie zmieścili przestrzeni prowadzenia praktycznych badań, określanej przez ekonomistów jako „otwarte laboratorium”.
Dla uzupełnienia tego braku oraz dla podkreślenia znaczenia rządowych decyzji o priorytetyzacji działań, na przedstawionym na rysunku 1 w moim modelu tego ekosystemu, wprowadzam zarówno pierścień otwartego laboratorium, jak i przede wszystkim pole z ustaleniami priorytetów dla rządowego finansowania.
Odpowiednio do strywializowania pojęcia "pokolenie" w części ideowej Strategii, na obu przywołanych schematach ze Strategii nie przewidziano w odpowiedzialnym rozwoju Kraju, żadnej roli dla solidarności międzypokoleniowej – wartości i praktyki kluczowej przez setki lat rozwoju naszej cywilizacji.
W konsekwencji tego - moim zdaniem - krytycznie wadliwego przesądzenia i zaniedbania autorów Strategii, na moim modelu oczekiwań rządowych (rysunek 1), dla określenia użytkowników innowacji wprowadzam bliżej nie określoną grupę: „społeczność”.
Modele interwencji rozwojowych
Dla pełniejszego przedstawienia swoich rekomendacji, na rysunku 2b przedstawiam model ekosystemu interwencji, specyficznie respektujący solidarność międzypokoleniową.
Ponieważ celem zarysowanych na nim elementów i powiązań jest dostarczenie nowych narzędzi i technologii dla podniesienia kompetencji w wykonywaniu pracy, zarówno komercyjnej jak i dobroczynnej, mającej w efekcie za zadanie podniesienie stanu zdrowia społeczeństwa, nazywam ten model "Popytowym modelem interwencji rozwojowych".
W stosunku do modelu wyprowadzonego ze Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju (rysunek 2.a) znajdują się na nimi trzy uzupełnienia.
Pierwszym jest przedstawienie obecności w ekosystemie trzech pokoleń: juniorów - seniorów - nestorów i powiązanie ich z innowatorem w Laboratorium solidarności.
Drugim jest wprowadzenie prefinansowania społecznego dla poprzedzenia finansowania państwowego. Dzięki publicznemu obrotowi tzw. obligacji posagowych, będzie ono umożliwiać społeczną kontrolę polityk społecznych.
Trzecim uzupełnieniem jest integracja osób delegowanych przez instytucje współpracujące w Centrum Doskonałości, w partnerstwach spotkań i partnerstwach zmian tworzących Inkubator innowacji.
Rysunki 2.a i 2.b. Podażowy i Popytowy modele interwencji rozwojowej. Źródło: opracowanie Andrzej Madej.
Dla podkreślenia, że proces nawiązywania porozumień współpracujących partnerów, wynikający bezpośrednio z SOR, koncentruje się na wyborze innowacyjnego narzędzia lub technologii, nazywam ten model "Podażowym modelem interwencji rozwojowych".
Innowacja ekonomiczna
Rekomendowany przeze mnie, dla wykorzystania przy finansowaniu badań rozwojowych model popytowy [1], opiera się na uznaniu - JAKO KLUCZOWEJ - potrzeby kompetencji pracy dobroczynnej przy korzystaniu z nowoczesnych technologii oraz na ustrojowym znaczeniu Sektora dobroczynności, JAKO ISTOTY społecznej gospodarki rynkowej.
Nie będę powtarzał swojej argumentacji o znaczeniu tego najstarszego i najważniejszego z sektorów gospodarczych, dla sprawiedliwego udziału w pożytkach z nowoczesnych technologii w społeczeństwie sieci wiedzy.
Pisuję o tym na swoim blogu od kilku lat. Osoby zaciekawione aktualnym specjalistycznym ujęciem, zapraszam do lektury na stronie Ars-Medica Kraków.
Bo też ta firma pomaga mi od lat w testowym badaniu wybranych elementów rekomendowanych propozycji. Pomaga też w ujęciu ich, jako innowacji ekonomicznej.
Nie wiem czy, gdzie i kiedy będzie ona wprowadzona do ustroju gospodarczego.
Gorąco polecam. Tym bardziej, że model popytowy nie tylko respektuje zapisy Polskiej Konstytucji ale i nie prowokuje korupcji.
[1] Popytowe podejście do innowacji, jako alternatywa do podejścia podażowego, rozwija się w praktyce gospodarczej i w literaturze ekonomicznej od połowy lat 70 –tych XX wieku. Prezentacja tych przemyśleń dostępna np. w publikacji PARP. Przedstawiony w niniejszej rekomendacji Popytowy model interwencji rozwojowych, jest o tyle oryginalny, że odnosi się do oddziaływania publicznego (interwencji), obejmującego nie pieniężny Sektor dobroczynności i wykorzystujący społeczną kontrolę tego oddziaływania nowym instrumentem finansów publicznych: Obligacją posagową. W tym sensie jest Popytowy model interwencji rozwojowych jest nowością, jest innowacją ekonomiczną.
Komentarze